Örgün Eğitim Nedir?
Örgün Eğitim Nedir?
Belirli yasalar dahilinde ve çeşitli yöntemler çerçevesinde verilen eğitimler, genel olarak örgün eğitim olarak adlandırılmaktadır. Örgün eğitimin belirli kuralları ve hedefleri bulunmaktadır. Eğitimler, var olan kurallara uygun bir şekilde verilir.
Bu sebepten ötürü bu model çerçevesinde öğrenciler, belirlenmiş olan programlar çerçevesinde eğitim görmektedir. Örgün eğitimin belirli eğitim basamakları bulunmakta olup bu eğitim modeli, diğer modellerden farklılık göstermektedir.
Örgün eğitim modeli ile ilgili birçok farklı tanım bulunsa da herkes tarafından anlaşılabilir olan tanım, Türk Dil Kurumu Sözlüğü tarafından yapılmıştır. TDK’ye göre örgün eğitim, kişilerin iş hayatına başlamadan önce okul ya da okul niteliği bulunan yerlerde belirli yasalar çerçevesinde gördükleri eğitimdir. Bu eğitim modeli ile ilgili yapılan tanımlar, modelin sahip olduğu özellikleri de belirlemektedir. ,
O halde yukarıdaki tanıma göre örgün eğitimin öğrencilere, belirlenmiş mekan ve zaman dahilinde verildiğini söylemek mümkündür. Öte yandan bu modelinde eğitim kademelendirilmiştir.
Yukarıdaki açıklamalardan yola çıkarak şunu söylemek mümkündür: Örgün eğitimde öğrenciler, yasalar tarafından belirlenmiş yerlerde ve belirli bir zaman dahilinde kademeli olarak eğitim görmektedir. Peki bu eğitim modelinde eğitim basamakları nelerdir?
Örgün Eğitim Basamakları
Örgün eğitim, belirli kurumlardan meydana gelmekte olup bu kurumlarda öğrencilerin seviyelerine uygun bir şekilde eğitim verilmektedir. Örgün eğitim kurumları için şu şekilde sıralama yapmak mümkündür:
- Okul Öncesi
- İlköğretim
- Ortaöğretim
- Yükseköğretim
Bu kurumların her biri, belirli programlara sahiptir. Yasalar dahilinde belirlenmiş olan yaşa gelen çocuk, okul öncesi kurumda eğitim-öğretim hayatına başlar. Sırası ile ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarında, öğrencinin eğitim hayatı devam eder.
Örgün eğitim içerisinde bu şekilde bir düzen bulunmaktadır. Bu nedenle yukarıda sıraladığım kurumlar, aslında örgün eğitim basamakları olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kurumların tamamını kapsayan örgün eğitim içerisinde eğitim-öğretim belirli yıllara ayrılmakta ve öğrenciler başarılarına göre değerlendirilmektedir.
Kriterlere uygun bir şekilde eğitim-öğretim dönemini bitiren öğrenciler, başarılı olarak değerlendirilmekte ve diploma veya akademik derece ile ödüllendirilmekte, bu sayede bir sonraki eğitim-öğretim dönemine geçmeye hak kazanmaktadır.
Örgün Eğitimin Özellikleri
Öğrencilerin belirli mekanlar dahilinde eğitim gördükleri ve çeşitli kuralları bulunan örgün eğitimin pek çok özelliği bulunmaktadır. Örgün eğitim özellikleri şu maddeler halinde sıralanabilmektedir:
- Örgün eğitim için öğrencilerin yasalar çerçevesinde belirlenmiş olan mekanlarda bulunması gerekmektedir. Bilindiği üzere örgün eğitim, formel eğitim içerisinde yer almaktadır. Bu eğitim modelinde bir sistem bulunmakta ve her şey bu sisteme göre belirlenmektedir. Bu nedenle bahsi geçen eğitim modeli dahilinde öğrenciler belirli yaşlara göre değerlendirilmekte, bu yaşlara uygun eğitim içeriği ile karşı karşıya almaktadır. Örgün eğitim modelinin sisteminde öğrencilerin yaş aralıklarına göre gitmeleri gereken kurumlar ve bu kurumlarda görülecek olan eğitimin saatleri de belirlenmiştir. Her şey, bu kurallara uygun bir şekilde işlemektedir.
- Örgün eğitim modelinde öğrenciler, kademeli bir şekilde eğitim görmektedir. Bu ise şu anlama gelmektedir: Bir öğrenci ilkokulu bitirmeden ortaokula, ortaokulu bitirmeden ise liseye geçiş yapamamaktadır. Bu geçişlere yapabilmesi için belirlenmiş olan kademedeki eğitimden geçmesi ve bu eğitim içerisinde yapılan sınavlardan başarı kazanması gerekmektedir.
- Belirli yaş gruplarına yönelik olan örgün eğitimde, yaş gruplarına özel eğitim içeriği bulunmaktadır.
- Yasalar çerçevesinde belirlenmiş olan kurallar dahilinde öğrencilerin belirli yaşa kadar örgün eğitim içerisinde bulunma zorunluluğu bulunmaktadır.
- Bu eğitim modelinde öğretmenler, öğrencileri eğitmekte ve onların gerekli bilgileri edinip edinmediklerini kontrol etmektedir. Bu kontrol ise farklı yöntemler dahilinde gerçekleşmektedir. Yazılı ve sözlü sınavlar, öğrencilerin bilgisinin kontrol edilmesi noktasında kullanılan yöntemlerden ikisi olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Örgün eğitim özellikleri olarak değerlendirilebilecek bir diğer husus ise bu eğitim modelinde belirli plan ve kurallar bulunmaktadır.
- Sistematik öğrenme süreci, bu eğitim modelinin en önemli özelliklerinden bir tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Örgün Eğitim ile Yaygın Eğitim Arasındaki Farklar Nelerdir?
Örgün eğitim ve yaygın eğitim, formel eğitim kapsamında değerlendirilen iki farklı eğitim modelidir. Bu iki model tek bir çatı altında toplanabilse de çeşitli hususlar yönünden bazı farklılıklar barındırmaktadır. Örgün eğitim ile yaygın eğitim arasındaki farklar şu şekilde özetlenebilir:
- Yaygın eğitim hayat boyu sürmektedir fakat örgün eğitim belirli zaman dilimlerini kapsamaktadır.
- Yaygın eğitimin yaş sınırlaması bulunmamaktadır, örgün eğitimde ise yaş sınırlaması mevcuttur.
- Yaygın eğitim modelinde bireyin ilgi alanları ve eksiklikleri geliştirilmeye çalışılmaktadır.
- Yaygın eğitim modeli kapsamında herhangi bir şekilde kademelendirme söz konusu değildir.
- Örgün eğitimde öğrencilerin çeşitli yerlerde bu eğitimi görmesi gerekmektedir. Fakat yaygın eğitimde bu şekilde bir zorunluluk bulunmamakta olup kişiler internet ortamında da eğitim görebilmektedir.
- Yaygın eğitim içerisinde bulunan bireyin herhangi bir hazırlık eğitiminden geçme gibi bir zorunluluğu bulunmamaktadır.
Bu ve buna benzer farklar, yaygın eğitim ile örgün eğitimin birbirinden ayrı eğitim içeriğine sahip olmasına neden olmaktadır.
Örgün Eğitimin Avantajları Nelerdir?
Birçok öğrencinin yararlandığı ve belirli yaşa kadar zorunlu olan örgün eğitim, belirli avantajları bünyesinde bulundurmaktadır. Örgün eğitim avantajları;
- Bu eğitim modelinin sistematik olduğunu söylemek mümkündür. Bu model içerisinde bulunan her şey, daha önceden genel çerçevesi belirlenmiş olan sistem dahilinde işlemektedir.
- Ders içerikleri her yıl güncellenmekte, öğrenciler güncellenen eğitim içeriğine göre ders görmektedir.
- Örgün eğitimin avantajlarından bir diğeri, bu eğitim modelinin yapısal ve sistematik öğrenme sürecini kapsamasıdır.
- Öğrenciler, edindikleri bilgiler çerçevesinde çeşitli sınavlara girmekte, bu sayede öğrendikleri bilgiler pekişmektedir. Öte yandan sene içerisinde öğretmenler, öğrencilerin daha kolay öğrenebilmesi adına farklı yöntemler kullanmakta, bu yöntemler sayesinde öğrencilerin bilgi edinmesi süreçleri hızlanmaktadır.
- Öğrenciler, bir örgün eğitim basamağının sonunda, diğer basamağa geçmesini sağlayan diploma ya da buna benzer bir belge almaktadır. Bu belge, öğrencilerin içerisinde bulundukları eğitim basamağını başarılı bir şekilde tamamladıklarını göstermektedir.
- Bu eğitim modeli dahilinde öğrenciler, gelişimlerini görebilme şansı elde etmekte, bu sayede bilgilerini sınayabilmektedir.
şeklinde sıralanabilmektedir.
Örgün Eğitimin Dezavantajları Nelerdir?
Her eğitim modelinde olduğu gibi örgün eğitimde de bazı dezavantajlar bulunmaktadır. Örgün eğitim dezavantajları şu şekilde maddelenebilmektedir:
- Bilindiği üzere örgün eğitim dahilinde öğrencilerin belirlenmiş olan yerlere gitmesi ve bu yerlerde eğitim görmesi zorunlu bir durumdur. Bu ise bazı durumlarda öğrenciler için zaman kaybı olabilmektedir. Çünkü gidilmesi gereken yer kişinin bulunduğu konuma olabilmekte, bu ise öğrencinin eğitim göreceği kuruma gidene kadar zaman kaybı yaşamasına neden olabilmektedir.
- Örgün eğitim görmek durumunda olan öğrencilerin bazılarının sahip olduğu kötü alışkanlıklar, kurum içerisinde bu kişilerin arkadaşları tarafından benimsenebilmekte, bu ise öğrencilerin bulundukları yaş içerisinde kötü alışkanlıkları edinmesine neden olabilmektedir. Bu tarz durumların yaşanmaması adına öğretmenler tarafından sıkı bir şekilde önlem alınsa da zaman zaman bu tarz durumların önlenmesi zorlaşabilmektedir.
- Diğer eğitim modellerine göre biraz daha maliyetli olan örgün eğitimin bu özelliği, bir dezavantaj olarak değerlendirilebilmektedir.
Yukarıda sıralanmış olan maddeler, örgün eğitim dezavantajı olarak değerlendirilebilmektedir. Dikkat edilirse eğer, bu eğitim modelinin sahip olduğu olumsuzluklar fazla değildir. Bu nedenle genel olarak öğrenciler için öğrenciler için örgün eğitimin çok daha avantajlı olduğunu söylemek mümkündür.
