Formal Eğitim Nedir?
Formal Eğitim Nedir?
Eğitim türleri genel hatlarıyla üç farklı başlık altında bilinmektedir. Bu kapsamda İnformal, Formal ve Non-Formal olarak bilinen eğitim türleri arasında belli bir sistem dahilinde uygulayıcısı olan ve dolayısıyla denetlenmeye son derece müsait bir yapıda bulunan Formal Eğitim yöntemi modern dünyanın eğitim sistemini kapsamaktadır.
Bu bağlamda günümüzde son derece önemli bir yeri bulunan bu eğitim türünün çocuklar, ergenler ve hatta yetişkinler için son derece kritik bir öneme sahip olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Formal Eğitim nedir?
Formal Eğitim türünde tüm şartlar ve ortam baştan planlanmış ve elde edilecek girdiler ile çıktılar bilinmektedir. Aynı zamanda eğiticiler ya da öğreticiler dahilinde öğrencilerin kazanımları hakkında fikir sahibi olmak ya da önceden öngörü de bulunmak bile bu eğitim türü altında mümkün olmaktadır. Dolayısıyla en genel anlamıyla Formal Eğitim, bilinçli bir yapıya sahip olarak bir tasarımcı, planlayıcı ve uygulayıcı aracılığıyla elde edilen öğrenimlere tekabül etmektedir. Formal Eğitim nedir?
Formal Eğitim, belirtilmiş olduğu üzere okullar, kurumlar, kuruluşlar ya da bir sistemin dahilinde bütünlük arz eden tüm yapılır kapsamında belli bir müfredat, plan, program veya tasarı dahilinde oluşturulan ve öğrenci ile öğreticinin doğrudan, faal ve bilinçli olarak içerisinde bulunduğu eğitime denmektedir. Bu bağlamda bu eğitim çeşidi için amaçlı bir şekilde oluşturulduğunu söylemek ve hazırlanan programlar dahilinde etkin bir şekilde öğrenme sürecinin oluşmasının hedeflendiğini söylemek yanlış olmayacaktır.
Bu kapsamda Formal Eğitim süreci içerisinde öğretmen tarafından planlanır, programlanır ve değerlendirme maksadıyla test edilir. Bu planlama, programlama ve test etme dahilinde ise öğrencinin öğrendikleri veya davranışları belli amaçlar doğrultusunda belirgin olarak şekillendirilebilmektedir.
Formal Eğitim türüne örnek verilmesi gerekirse; müfredata uygun bir şekilde okullarda yapılan eğitimler, kurumlarda mesleki geliştirme amacıyla yapılan eğitimler, uzmanlık ve dil eğitimleri, ordu tarafından yapılan askeri eğitimler, sanatsal ve enstrümantal eğitimler gibi hayatın içerisinde önemli bir role sahip olan öğrenme süreçlerinin tamamı şeklindedir.
Formal Eğitim Çeşitleri
Formal Eğitim çeşitleri bakımından temel olarak iki gruba ayrılır. Günümüzde de çok yaygın bir şekilde görülen ve yaşam boyu eğitim başlığı altında kurumlar, üniversiteler, okullar ve diğer eğitici otoriteler aracılığıyla verilen Formel Eğitim
- Yayın Eğitim
- Örgün Eğitim
Şeklinde iki farklı gruba ayrılmaktadır. Bu eğitim türleri genel hatlarıyla tamamen öğrenme sürecinin yakınlık ilişkisine göre ayrılmaktadır. Bu kapsamda iki farklı Formal Eğitim türü olmasının sebebi okul içinde ya da okul dışında bu eğitimlerin verilmesi ile belirlenmektedir. Yani en genel anlamıyla doğrudan ya da dolaylı araçlarla yapılan eğitimler bu noktada ikiye ayrılır.
Yaygın Eğitim
Yaygın Eğitim, örgün öğrenme sürecine dahil olmadan gerçekleştirilen öğrenme sürecine denmektedir. Bu kapsamda Örgün Öğrenme süreçlerine hiçbir şekilde dahil olmamış, kısmen dahil olmuş ya da bu süreçler içerisinde ekstra motivasyon ile öğrenmenin zaruri olması durumlarında ortaya çıkan ve buna mukabil verilen eğitime denmektedir.
Dolayısıyla Yaygın Eğitim kapsamında yaş ve eğitim düzeyi gibi faktörler belirleyici olacak şekilde süreç dizayn edilmektedir. Formal Eğitimin tüm niteliklerini taşıyan bu öğrenme sürecinin tamamlanmasının ardından katılımcılara sertifika ya da benzeri belgeler verilebilmektedir.
Örgün Eğitim
Örgün Eğitim ise herhangi bir konu ya da alan ile ilgili düzenli, sistemli ve plan ya da program dahilinde okul veya benzeri ortamlar aracılığıyla verilen eğitime denmektedir. Bu kapsamda çoğunlukla okullarda kullanılan bu eğitim türünde, öğrenci ve öğretici faal olarak aktif haldedir.
Bu öğretim türüne verilebilecek en güzel örnek ise şüphesiz ilkokul, ortaokul, lise ya da üniversitelerden doğrudan öğretici ve öğrencinin katılımıyla gerçekleşen öğrenme süreçleridir. Bu bağlamda Örgün Eğitim için kademeli ve planlı bir şekilde ilerlediği yorumunu yapmak yanlış olmayacaktır.
Formal Eğitimin Özellikleri
Örgün ve Yayın olarak temelde iki farklı türü bulunan Formal Eğitimin özellikleri ise belirtilmiş olduğu gibi tamamen planlanma ve programlanma dahilinde ortaya çıkan diğer bileşenler üzerinedir. Dolayısıyla bu tarz da verilen eğitimler kapsamında elde edilebilecek tüm kazanımlar belli bir program etrafında öğrencilere kademeli ve düzenli olarak sunulmaktadır.
O halde Formal Eğitim, profesyoneller ve eğitim alanında uzman kimselerin iş birliği çerçevesinde girdileri ve çıktıları planlanarak gerçekleşen eğitim türüdür demek yanlış olmayacaktır.
Formal Eğitimin özellikleri genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
Öğrenme sürecinin tamamı verilecek eğitim kapsamında uzman ve profesyonel kimseler aracılığıyla eğitim konusunda uzmanlara danışılarak yürütülmektedir.
- Öğrenme sürecinin öncesi, sonrası ve süreç planlı, programlı ve düzenli olarak belirlenmektedir.
- Öğrenme süreci boyunca eğitimin ve kazanımların yönü ve nasıl olacağı bellidir. Aynı zamanda planlanarak oluşturuluyor olduğundan kazanımlar daima olumludur.
- Kesin olarak belirlenmiş bir ortama ve mekana sahip olmaktadır.
- Kontrol ve teftiş aşamaları bulunduğu gibi, test de edilebilmektedir.
- Öğrenme süreci tamamen öğretim yoluyla gerçekleştirilmektedir.
- Kademeli olarak planlanan eğitimin sonucunda değerlendirme ve tespit aşaması bulunmaktadır.
Bu özelliklerden anlaşılacağı üzere Formal Eğitim, bireyin belli amaçlar doğrultusunda herhangi bir konu ya da uzmanlık gerektirecek durum veya genel bilgilendirme maksadıyla, sonucunda değerlendirme araçlarına tabi tutularak öğrenim sürecine tabi olması anlamına gelmektedir.
Bu bağlamda Formal Eğitim, en genel anlamıyla öğrencilerin gelişim süreçlerinin takip edilebilmesine de olanak sağlamaktadır. Belirtilmiş olduğu gibi plan ve programlama aracılığıyla girdileri açık bir şekilde belirlenen bu eğitim türünde çıktıların hangi yönde olduğu şeklinde tespitin ve test aşamasının da ortaya koyulabilmesi mümkün olmaktadır.
Bu test aşamalarının sonucunda ise öğrenciler notlandırma ya da belgelendirme veya diplomaya sahip olma gibi durumlar üzerinde başarı derecesi elde etmektedir. Özellikle günümüzde kullanıldığı haliyle diploma sahibi olmak bir türden Formal Eğitim sürecinin tamamlanarak bir başka kademeye geçilmesi anlamına gelmektedir. Formal Eğitim Nasıl uygulanır?
Formal Eğitim Nasıl Uygulanır?
Formal Eğitimin uygulanması konusunda belirtilmiş olduğu gibi Yaygın ve Örgün olmak üzere iki farklı türden modelin benimsenmesinin dışında en etkili öğrenme sürecinin tamamlanabilmesi adına başka faktörlerde bulunmaktadır. Özellikle Örgün Eğitimin her kademesin bu belirleyici yöntemler ve araçlar aracılığıyla öğrencilere yönelik daha etkin bir öğrenme sürecinin gelişmesine zemin hazırlanabilmektedir.
Anlaşılacağı üzere Örgün tarzda bir eğitim modelinde ilgi çekici ve doğru planlanmış içerikler öğrenme sürecine doğrudan ve olumlu yönde katkı sağlayabilmektedir. Bu durum aynı haliyle Yaygın Öğrenmede de bulunuyor olmakla birlikte araçların daha etkin kullanımı konusunda Örgün Eğitimin daha geniş bir özgürlük alanı bulunmaktadır.
Genel eğitim sürecinin etkili bir şekilde planlanması ve uygulanması konusunda başvurulan özel araçların Örgün Eğitim modelinde daha belirgin bir şekilde öneme sahip olmasının bir diğer sebebi de şüphesiz bu modelin çocukluk yaşlardan itibaren eğitim ve öğrenme süreci kapsamında kullanılıyor olmasıdır.
Bu bağlamda doğru davranışların ortaya çıkarılabilmesi adına ilk eğitim kademesinde ilgi çekici ve merak uyandırıcı araçlara başvurulması daha kesin sonuçlar alınmasını sağlayacaktır. Dolayısıyla son olarak Formal Eğitim için modern dünyanın kademeli eğitim anlayışında en açık şekilde ön plana çıkarak tüm yaşamın başarısını doğrudan etkileyen bir unsur olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
