Amsterdam’da Ne Yenir?
Amsterdam’da Ne Yenir?
Bir ülkeyi tanımanın en iyi yollarından biri
yemeğidir. Her gün yedikleri şeylere bakarak bir milletin tarihi, kültürü
ve tercihleri hakkında bilgi edinirsiniz. Benim gibi gurme turlarını
seviyorsanız, Amsterdam lezzetlerini merak ediyorsanız “Amsterdam’da ne
yenir?” yazımı okumaya devam edin.
Amsterdam’a vardığımda Hollanda mutfağı hakkında hiçbir şey
bilmiyordum. Hollanda yemekleri için bildiğim tek şey peynirdi. Ancak
biraz gezdikten sonra çok zengin bir mutfağı olduğunu fark ettim. Tatlılarından
tuzlularına, kreplerinden pirinç yemeklerine kadar zengin bir menü seçeneği
karşılaştım. Bazen sokak arasında seyyar gıda araçlarında, bazen lüks
restoranlarda bulabileceğiniz Amsterdam’daki en güzel lezzetleri şöyle
sıraladım:
Amsterdam’da daha fazlasını tatmak için zamanınız varsa,
kesinlikle tavsiye ederim. Toplu taşıma ile şehri rahatlıkla dolaşabilir,
kısa sürede pek çok lezzet noktalarına ulaşabilirsiniz. Ben seyahatim sırasında
yukarıda sıraladığım lezzetleri tatma imkânı buldum. Bu yiyeceklerin lezzeti,
hazırlanışı ve servisi hakkında biraz daha detaylı bilgi vereyim.
Atıştırmalıklar
Birçok Avrupa ülkesinde olduğu gibi burada da fast-food
kültürü epey gelişmiş durumda. Oldukça fazla tüketiliyor. Bol çeşit sunan
Amsterdam mutfağının en sevilen atıştırmalıklarını şöyle sıralayabilirim.
Patat Frites
Hollanda’da “Vlaamse (Flaman) Frites” olarak bilinen ve
çoğunlukla mayonez ile servis edilen patates kızartmasıdır. Amsterdam’ın her
yerinde restoranlardan sokak standlarına kadar çok makul bir fiyata
satılıyor. Patates kızartması, herhangi isteğinize göre üç veya dört
farklı boyutta servis ediliyor. Ek ücret karşılığında isteğe bağlı soslar
sunuluyor. Bunlar arasında en popüler olanları mayonezin yanı sıra köri
sosu, sarımsak sosu, peynir ve ketçap sayılabilir.
Vlaamse Frites bir kâğıt koni içinde çok sıcak servis edilir
ve çatalla yenir.
Bitterballen
Kıyılmış dana etinin çeşitli sos ve ekmek kırıntıları ile
yuvarlak bir şekilde kızartılması ile yapılıyor. Un ve baharatlar da eklenerek
yapılan kremalı küçük köfte diyebiliriz. Bitterballen, Hollanda çevresindeki
çoğu barda bulabileceğiniz klasik bir atıştırmalıktır. Bitterballen genellikle
hardal ile servis edilir. Yerken dikkatli olun çünkü Bitterballen çok
sıcaktır ve kolayca soğumadığı için küçük bir parça almazsanız dilinizi
yakabilir. Amsterdam’da Foodhallen’deki De Ballenbar’ı tavsiye
edebilirim.
Oliebollen
Kışın serin havalarda, sokak köşelerinde oliebollen
tezgahlarının açıldığını göreceksiniz. Bu çörek benzeri ikramlar,
özellikle kış aylarında ve yılbaşı kutlamalarında tüketilen geleneksel bir
Hollanda yemeğidir. Oliebollen un, yumurta, maya, süt, kabartma tozu ve
tuzdan yapılır. Genellikle kuru üzüm veya kuş üzümü eklenip, üzerine pudra
şekeri serpiliyor. Taze yapıldığında en iyisidir, ancak genellikle kızartılmış
hazır olarak satılır. Lanskroon,
Hartog’s Volkoren, Gebakkraam Verwijk gibi satış reyonları
Amsterdam halkı tarafından ilgi görüyor.
Poffertjes
Gelelim Amsterdam mutfağından bir başka lezzete: Poffertjes.
Yani bildiğiniz mini krepler. Amsterdam’da neredeyse her popüler caddede
satılan bir başka lezzettir. Poffertjes, maya ve karabuğday unu ile
yapılan küçük, yuvarlak ve kabarık Hollandalı kreplerdir. Poffertjespan adı
verilen özel bir tavada pişirilir ve genellikle açık havada, festivallerde
ve etkinliklerinde hazırlandığında bir karton kâğıda konulup sıcak servis
edilir.
Atıştırmalık olarak tüketilir ve nadiren kahvaltıda
yenir. Geleneksel olarak, poffertjeler eritilmiş tereyağı ve pudra şekeri
ile doldurulur. Noel ve yılbaşında poffertjes, Hollanda sokaklarında çok sayıda
sokak arabasında bulunabilir. De Vier Pilaren ve The Pancake Bakery tavsiye
edeceğim satış yerleridir.
Falafel
Amsterdam sokaklarında gece olunca en çok tüketilen
atıştırmalıklardan biridir. Aslında Hint kökenli bir lezzet olan falafel,
gördüğüm kadarıyla Hollanda’da oldukça sevilen bir yemek. Merak edip nasıl
yapıldığını izledim. Suda haşlanmış nohut püresinin farklı baharatlarla yağda
kızartılması ile hazırlanıyor. Köfte gibi dursa da tamamen baharat ve sebze
karışımından ibarettir. Et sevmeyenlerin ve bütçe sıkıntısı çekenlerin tercih
ettiği atıştırmalık türü diyebilirim. Ortalama fiyatları 1 ve 2 Euro civarındadır.
Kaas (Hollanda Peyniri)
Hollanda deyince ilk aklıma gelen yiyecek peynir demiştim.
Muhtemelen herkes Hollanda peynirinin meşhur olduğunu bilir. Bu yüzden Hollanda
Peynirini bu listenin dışında bırakmadım.
Kaas, Hollanda dilinde peynir anlamına gelmektedir. Kentte
pek çok restoranda, kahvaltılık satan dükkânlarda ve mandıralarda karşınıza
çıkacaktır. Lezzetli peynir çeşitlerinin en
bilinenleri Edam, Gouda, Parrano ve Beemster’i denemenizi
tavsiye ederim. Ücretsiz olarak tadına bakmak ve daha uygun fiyatlara satın
almak için Dam Meydan’ı yakınlarında bulunan Kaasland’a gitmelisiniz.
Amsterdam Yemekleri
Atıştırmalıkların yanı sıra yemek kültüründe de oldukça
zengin olan Amsterdam, Avrupa’nın en ünlü mutfaklarından birisidir.
Yemek çeşitlerine geçmeden önce hatırlatmakta fayda
buluyorum. Hollanda geleneksel yemekleri damak tadınıza uymuyorsa ve burada
kullanılan etten şüpheleniyorsanız Türk restoranlarını tercih etmelisiniz.
Ringa Balığı
Bir başka ünlü Hollanda yemeği de ringa balığıdır (Hollanda
dilinde haring olarak bilinir). Amsterdam’da şehrin her yerinde, stantlarda
bulabileceğiniz tipik bir Hollanda yemeğidir. Parçalara ayrılmış ringa balığı
çiğ olarak, kornişon turşu ve kıyılmış soğan ile servis ediliyor.
Kaldığımız otelin resepsiyon personeli en lezzetli ringa
balığı için Markermeer Gölü yakınında bulunan, balıkçı köyü olan Volendam’ı
ziyaret etmem gerektiğini söyledi. Ben de bu doğrultuda göl kenarındaki
kasabayı ziyaret ettim. Burada yiyebileceğiniz çok sayıda küçük restoran ve
stantlar bulunuyor. Eğer çiğ bir şekilde tüketmek istemiyorsanız size kızartıp
servis edebiliyorlar. Yerliler en lezzetli olduğu dönem için mayıs ve temmuz
ayları arasını tavsiye ediyor.
Morina
Balıktan bahsederken morinadan bahsetmeliyiz. Tuzlu
morina dünya çapında ünlüdür (özellikle İspanya’da). Ve Hollanda’da farklı
değildir. Şehrin etrafındaki balık kabinlerinin çoğunda lezzetli kızarmış
tuzlu morina mevcuttur. Ev yapımı sos ile servis edilir, mükemmel bir öğle
yemeği olarak tüketilebilir.
Erwtensoep
İlk bakışta sucuklu bezelye çorbası olduğunu hemen
anlıyorsunuz. İçerisinde bezelye, havuç, kereviz, sucuk ve soğan bulunuyor.
Yerel halkla sohbet ettiğimde kış aylarında bolca tüketildiğinden
bahsediyorlar. Sebebi ise soğuk algınlığı için antivirüs etkisi yaptığı
söyleniyor. Servis edilirken genellikle çavdar ekmeği ile sunuluyor. Orta
seviye bir restoranda 4 Euro’ya yiyebiliyorsunuz.
Rijsttafel
Sömürgecilik döneminde Hollanda mutfağına katılan Endonezya
kökenli bir yemek türüdür. Türkçede pilav masası anlamına geliyor. Büyük bir
servis tabağı içerisinde, ortasında pilav kenarlarında da çeşitli et ve sebze
yemekleri ile servis ediliyor. Gördüğüm kadarıyla pilavın etrafındaki diğer
yemekler restoranlara göre farklılık gösterebiliyor. Ortalama fiyatı 15 Euro
civarındadır.
Amsterdam Tatlıları
Amsterdam’da ne yenir yazımda sıra tatlılara geldi.
Yemeklerden sonra olmazsa olmaz diyebileceğimiz lezzetli alternatifleri
Hollanda mutfağında bulabiliyoruz.
Appeltaart
Ülkemizde de ev hanımlarının yaygın olarak yaptığı elmalı
turtaya çok benzemekte. Ancak yedikten sonra bizimkinden oldukça farklı
olduğunu anlayabiliyorsunuz. Büyük porsiyonlar halinde servis edilen tatlının
içinde elma ve kuru üzüm, üzerinde ise ılık bir krema bulunuyor. Yerel halk
gibi ben de Appletaart’ın yanında kahve içtim. Size de bu ikiliyi tavsiye
ederim. Porsiyonu 4 Euro civarında satılıyor.
Stroopwafel
Dünyanın her yerinde olduğu gibi ülkemizde de son yıllarda
tüketilmeye başlanan stroopwafel, Hollanda’da ilk olarak 18. Yüzyılda
üretilmeye başlanmış. Bu popüler Hollanda yemeği, karamel şurubu ile birlikte
sıkışmış iki ince pişmiş hamur katmanından oluşuyor.
Ülkemizde birçok markette bulunuyor ancak buradakilerin
lezzeti bambaşka. En iyi stroopwafeli Albert Cuypmarkt önünde
bulabilirsiniz. Taze olarak servis edildiği için, stroopwafel yemek isteyenler
burayı tercih ediyor. Ayrıca Van Wonderen Stroopwafels, Original Stroopwafels
gibi kafeler de tavsiye ediliyor.
