Work and Travel Nedir?
Work and Travel Nedir?
Work and Travel Nedir?
Work and Travel ya da kısaca WAT, dünyanın dört bir tarafında yer alan ülkelerden üniversite öğrencisi olan gençlerin belirli bir süre için Amerika Birleşik Devletleri’nde çalışıp maaş alırken aynı zamanda seyahat etmesine de izin verilen bir değişim programıdır.
Work and Travel programı ile sadece bir üniversite öğrencisiyken bambaşka bir ülkede, farklı milletlerden insanlarla tanışıp kendi ayaklarınız üzerinde durmayı öğreneceksiniz. Türkiye’ye döndüğünüzde Amerikan aksanıyla konuşacağınız İngilizce ve Hollywood filmlerinde gördüğünüz mekanlarda bulunmak da ayrı bir havası olacak.
Work and Travel Nasıl Yapılır?
Work and Travel programına katılmak için gerekli şartları sağlıyorsunuz ve çalışmak istediğiniz firmayla olan görüşmenizden onay aldınız. Çoğunlukla üniversitelerin yaz tatili döneminde yapabileceğiniz Work and Travel ya da Summer Work and Travel (SWAT) programında çalışacağınız Amerika Birleşik Devletleri eyaletine gidiyorsunuz. Burada hem Türkiye’deyken anlaştığınız işte çalışıp hem de para kazanıyorsunuz. Bu süreçte dilerseniz paranızı biriktirip istediğiniz eyaletleri gezebilir ve küçük bir Amerika keşfi yapabilirsiniz. Dilerseniz de biriktirdiğiniz parayla Türkiye’ye dönüş yapabilir ve dolarların tadını burada çıkarabilirsiniz
Work and Travel Başvuru Süreci
Work and Travel programına katılmak oldukça kafa karıştırıcı olabiliyor. Work and Travel programını detaylıca öğrenip üniversiteden mezun olmadan önceki bir yazınızı Amerika Birleşil Devletleri’nde programa katılarak geçirmek istediğinize karar verdiniz.
Sırada uygulamanız gereken adımları kısaca özetlersem:
Aracı şirketi seç
Çalışmak istediğin işi belirle
DS-2019 formunu doldur
Vize görüşmesi için hazırlan
Bu adımları tamamlayıp Amerika vizen onaylandıktan sonra yaz için gitmeye hazırsınız demektir. Bu adımların nasıl yapılacağını detaylı olarak anlattım. Ancak öncelikle Work and Travel programına katılabilmek için gerekli koşulları sağlayıp sağlamadığınızı kontrol edin.
Work and Travel Şartları
Work and Travel programına katılmak için bazı koşulları sağlıyor olmanız gerekli. Aslında programa katılmak oldukça kolay ve süreç de hızlı ilerliyor. Ancak bambaşka bir ülkede hayatınızı idame ettirebilmek için bu Work and Travel şartlarına uyum sağlamanız gerekiyor.
Üniversite öğrencisi olma şartı
Work and Travel programına katılmak için belirli bir yaş aralığı yok. Ancak Amerika Birleşik Devletleri Dış İşleri Bakanlığı Kültür ve Eğitim İlişkileri Birimi’nin belirlediği koşullara göre değişim projesi yalnızca üniversite öğrencileri ile yapılabiliyor. Yani yaşınız kaç olursa olsun eğer 4 yıllık örgün eğitim veren bir üniversitede öğrenciyseniz ve eğitiminizin en az 1 dönemini tamamlamışsanız Work and Travel ile Amerika’ya gidebiliyorsunuz.
Yine yüksek lisans, master ya da doktora eğitimine kayıtlıysanız dilediğiniz yaşta Work and İngilizce seviyesi
Travel yapabilirsiniz. Ancak eğer uzaktan eğitim, açıktan lisans eğitimi ya da 2 yıllık eğitim alıyorsanız başvuracağınız firma tarafından programa kabul edilebilir ancak vize görüşmeleri sırasında reddedilebilirsiniz. Bu da boşuna ödeme yapmak demek.
Üniversite ortalaması
Work and Travel yapabilmeniz için yalnızca üniversite öğrencisi olmanız ve eğitiminizin 1 dönemini de tamamlamış olmanız yeterli değil. Programa katılabilmeniz için çoğu firma not ortalamanızın 4 üzerinden en az 2 olmasını istiyor.
İngilizce seviyesi
İngilizce, Work and Travel yapacaklar için zorunlu becerilerden. Güzel tarafı ise istenilen İngilizce seviyesinin çalışmak istediğiniz işe göre belirlenmesi. Yani temelde derdinizi anlatabilecek kadar “basic” bir İngilizceniz olması bekleniyor. Çalışmak istediğiniz işe göre de İngilizce seviyenizin ileri düzeyde olması bekleniyor. İngilizce seviyenizin ölçülmesi için belirli bir yazılı ya da sözlü sınava girmiyorsunuz. İş mülakatları sırasında Amerika’daki firmayla online olarak görüntülü konuşurken karşı taraf İngilizce yetkinlik seviyenize bakıyor.
Yurt dışına çıkış engeli
Program Amerika Birleşik Devletleri’nde yapıldığından herhangi bir yurt dışı çıkış engeli ve sicil kaydınızın olmaması gerekiyor.
Aracı firma ve ödemesi
Work and Travel yapabilmeniz için Türkiye’den bir aracı firma ile çalışmanız gerekiyor. Bu aracı Work and Travel şirketine içerisinde vize ücreti ve dilerseniz uçak biletlerinin de yer aldığı bir danışmanlık hizmeti ödemesi yapmanız gerekiyor. Work and Travel şirket seçimini aşağıda detaylı olarak anlattım.
Work and Travel Firmaları
Work and Travel programına katılmak için Türkiye’de aracı olarak çalışan bir firma ile anlaşmanız gerekiyor. İstanbul’da yaşamıyor olsanız dahi Work and Travel şirketlerini neredeyse her ilde bulabilirsiniz. Eğer şehrinizde olmayan bir firmayla anlaşmak isterseniz de internet üzerinden gerekli ayarlamaları yapmanız mümkün.
Türkiye’de yaklaşık 30 farklı Work and Travel firması yer alıyor. İmkânınız varsa İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyük şehirlerde yapılan ve senede 2 kez gerçekleşen fuarlara katılın derim.
Doğru Work and Travel firmasını belirlemek oldukça önemli. Çünkü firmanın koşulları iyileştikçe, Amerika’daki yaşamınız da daha iyi olacak demek. Ayrıca Work and Travel’a katılmak için aracı firmaya belirli bir ücret ödemeniz gerekiyor. Ödediğiniz ücretin karşılığını almak için doğru Work and Travel şirketini seçmelisiniz.
Work and Travel şirketinizi seçerken özellikle 2 konuya odaklanmanızı öneririm:
ABD’de nerede çalışabilirim?
WAT yapacağınız şehri çoğunlukla gideceğiniz firma belirliyor. Dikkat etmeniz gereken nokta Work and Travel şirketinizin Amerika’da kaç sponsor ile çalıştığı. Anlaştığınız şirketin sponsor sayısı arttıkça gidebileceğiniz eyalet seçenekleri de artacak.
Hangi işleri yapabilirim?
Aynı lokasyon seçiminde olduğu gibi çalışacağınız işi belirleyen en önemli unsur şirketinizin anlaşmalı olduğu iş yerleri. Yine bilinen markalar ile çalışan ve Amerika’yla iş birliği sayısı fazla olan şirketlerle anlaşarak garsonluk, cankurtaranlık gibi işlerin yanı sıra kendinize en uygun olanı bulabilirsiniz.
Work and Travel firmasını seçerken dikkat etmeniz gereken diğer kriterler ise:
Şirketle daha önce WAT yapan katılımcı yorumlarına bakın
Yasal yollarla hazırlanmış bir sözleşme imzaladığınıza ve haklarınızın bu sözleşme içerisinde yer aldığına emin olun
ABD’de çalışacağınız yerin sorumluluklarının yer aldığı yazılı ve ıslak imzalı bir beyan isteyin
Work and Travel Programında Yapılabilecek İşler
Work and Travel programı ile yapabileceğiniz işler çoğunlukla anlaştığınız aracı firma ve İngilizce seviyeniz üzerinden şekillenir. Genelde İngilizce seviyeniz yükseldikçe insanlarla iletişim kurabileceğiniz iş dallarında çalışmanıza izin verirler.
Tavsiyem işlere bakmadan önce gitmek istediğiniz yeri belirlemek. Eğer WAT şirketinizin bu lokasyonda sponsor sağlayabiliyorsa daha sonra çalışmak istediğinizi seçebilirsiniz. Öğrenciler tarafından en çok tercih edilen işler ise:
Garsonluk
Kasiyerlik
Cankurtaranlık
Market elemanı
Kafe elemanı
Mutfak çırağı
Eğlence parkı çalışanları
Mağaza elemanı
Fabrika çalışanı
Bebek bakıcılığı
Otel elemanları
Work and Travel Ücretleri
Work and Travel ücretleri nelerdir, Work and Travel’da ne kadar kazanılır diye merak ediyor olabilirsiniz. Hemen her işte alacağınız ücretler birbirine çok yakın oluyor. Ki bu ücret saatlik olarak hesaplanıyor ve çoğunlukla 2 haftada bir veriliyor. Maaşınızı nakit, çek ya da banka üzerinden alabiliyorsunuz. Temelde maaşınızı belirleyen 2 unsur var: İş ve çalışma saatleri.
Gitmeden önce daha Türkiye’de mesleğini seçerken aracı firma size iş türlerini ve saatlik ücretlerini gösteriyor olacak. Ortalama her meslekte saatlik ücretler 7 ila 12 dolar arası değişiyor. Bu miktar seçeceğiniz işe göre bahşişler gibi eklemeler ile artabiliyor. Haftalık çalışma ise çoğunlukla 35-60 saat arasını buluyor.Bu nedenle Amerika’ya gitmeden önce seçtiğiniz firma ile konuşurken ücret kısmını ve kesintileri de netleştirdiğinize emin olun derim.
Work and Travel Ne Zaman Yapılır?
Work and Travel programı üniversite öğrencilerinin yaz tatilleri dönemine uygun olacak şekilde yapılıyor. Program içerisinde yer alan işler 15 Mayıs’ta başlayıp 1 Ekim’de sona eriyor. Kendi çalışacağınız firma ile işe giriş ve çıkış tarihlerinizi belirleyebiliyorsunuz.
Özetle 3 aylık Amerika’da çalışma ve 1 aylık tatiliniz ile toplamda 4 ay sürecek olan Amerika maceranızı mayıs ve ekim ayları arasındaki uygun tarihlerde belirleyebilirsiniz.
Work and Travel Ne Kadara Mal Olur?
Aracı olan ve size Amerika’dan sponsorluk sağlayan Work and Travel şirketinize belirli bir ödeme yapmanız gerekiyor. Çoğu şirket için her şey dahil olmak üzere ortalama 3.000 dolar gibi bir ödemeyi gözden çıkarmanız gerekiyor.
Başta belirli bir ön kayıt ücreti alınıyor ve herhangi bir işe girememeniz durumunda bu ücret geri ödenmiyor.
İş görüşmenizi yaptıktan sonra yeniden ödeme yapmanız gerekiyor.
Bazı WAT firmaları uçak bileti ve vize ücretini ödemenizi istiyorlar. Bazıları ise bu işlemleri sizin gerçekleştirmenizi istiyor.
Work and Travel Vizesi
Work and Travel programı için Amerika vizeniz olsa dahi yeniden vize almanız gerekiyor. Bunun nedeni ise size Amerika Birleşik Devletleri’nde legal olarak çalışma izni verecek olan J-1 vizesi alıyor olmanız.
Türkiye’den aracı olarak kullanacağınız Work and Travel şirketlerinin birçoğu vize görüşme ücretini hizmetlerine dahil ediyor. Vize görüşmesini sizin için ayarlıyor ve gerekli belgeleri de hazırlıyor. Size sadece Amerikan Konsolosluğu’na gidip vize görüşmesine girmek kalıyor. Vizesiz ülkeler listesi yazımızı da inceleyebilirsiniz.
Work and Travel Ne Değildir?
Work and Travel programı kulaktan dolma bilgiler ile Amerika Birleşik Devletleri’ni seyahat etmek isteyenler için bir aracı olarak görülebiliyor ancak bunun kesinlikle doğru olmadığını söyleyebilirim.
Öncelikle Work and Travel programı kesinlikle yalnızca bir seyahat programı değildir. Önceliğiniz Amerika’ya giderken anlaşmış olduğunuz firmanın işlerini, anlaştığınız süre içerisinde eksiksiz olarak yerine getirmek olmalı. Aksi durumda işvereniniz vizenizi ve çalışma iznini iptal ettirebilir.
Work and Travel’da lüks haklarınızın olacağını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Çalışacağınız yerlerde sizin gibi birçok farklı ülkeden gelen öğrenciler olacak. Çoğunlukla öğrenci evlerinde kalacaksınız ve günlük yaşantınızı kendi kendinize idame ettirmeyi öğreneceksiniz.
Work and Travel yalnızca Türklerin ya da yabancı ülkelerden gelenlerin yer aldığı bir program değildir. Bu nedenle herhangi bir millet gözetmeksizin işinize odaklanın. Her milletten insanla arkadaş olun ve tadını çıkarın.
Work and Travel üniversite bilginizi gösterme yeri değildir. Yani hangi üniversitede ne okuduğunuzun ya da nereden geldiğinizin hiçbir önemi yoktur.
Kimler Work and Travel yapabilir?
Üniversitelerin 4 yıllık bölümlerinde okuyan, en az bir dönemini tamamlamış, not ortalaması en az 2 olan öğrenciler SWAT programına katılabilirler.
Work and Travel ne kadar sürer?
Work and Travel programı ile Amerika Birleşik Devletleri’nde mayıs ve ekim ayları arasında olacak şekilde 3 ay çalışıp 1 ay seyahat edebiliyorsunuz.
Work and Travel başvuruları ne zaman oluyor?
Work and Travel’a başvurmak için belirli bir tarih yok ancak mayısı beklemeyin derim. Ne kadar erken başvurursanız daha yüksek maaş veren sponsorlu işi bulmanız o kadar kolaylaşacaktır.
Work and Travel’de nerede kalacağım?
Work and Travel’da konaklayacağın yeri sponsor firman karşılıyor. Birkaç kişinin kaldığı öğrenci evleri, otel odaları ve pansiyonlar başlıca kalınan yerler arasında. Çoğunlukla henüz gitmeden önce konaklanacak yer ve maaşından kesinti yapılacak olan ücreti söylenmiş oluyor.
Work and Travel’dan dönerken vergi iadesi alacak mıyım?
Amerikan vatandaşı olmadığınız için programdan dönünce eğer herhangi bir suça karışmamış ya da disiplin cezası işlememişseniz, orada kaldığınız 4 ay boyunca maaşınızdan kesilen vergiyi geri alacaksınız. Detaylı bilgi için WAT firmanıza danışabilirsiniz.
