Çalıkuşu – Reşat Nuri Güntekin
Çalıkuşu – Reşat Nuri Güntekin
İdealist bir öğretmenin başına gelenlerin anlatıldığı romanda köyde yaşayanların geri kalmışlıkları ve öğretmen Feride’nin aşkı dokunaklı bir dil ile anlatılmaktadır. Küçük yaşlarda annesini yitirmiş olan romanın ana karakteri Feride, teyzesinin yardımları ile yatılı okullara gitmiş ve öğretmen olmuştur.
Son derece idealist tutkular ile dolu olan Feride, aynı zamanda teyzesinin oğlu Kamran’ı da sevmektedir. Fakat Kamran’ın başka bir kadın ile ilişkisini öğrenmesi üzerine şehirdeki yaşamını bırakarak Zeyniler isminde bir köye öğretmenlik yapmaya gider. Daha önceden tanışmış olduğu yaşlı bir doktor olan Hayrullah Bey ile de dostluk ilişkisi sürdürmeye başlar.
Dostluklarının ilerlemesi üzerine ise köyde dedikodular çıkar. Bunun üzerine de Feride ve Hayrullah Bey görünürde bir evlilik yaparlar. Hayrullah Bey daha sonra Feride’nin günlüklerini okuduğunda Kamran’a âşık olduğunu öğrenir ve ölmeden önceden de bir mektup yazarak ölünce bu mektubun Feride tarafından Kamran’a verilmesini ister. Hayrullah Bey öldüğünde bu isteğe uyan Feride, mektubu Kamran’a götürür. Mektubun içinden ise Feride’nin aşk itiraflarının bulunduğu günlükler çıkar. Feride ve Kamran bunun üzerine evlenirler.
Ana Fikir
İdealist olmanın sonuçları ve aşk duygularının gizli kalmasının ne kadar kötü olduğu kitabın ana fikridir.
Romandaki Karakterler
Feride: Annesini ve küçük yaşta kaybetmiş, idealist hedefleri olan bir köy öğretmenidir.
Kamran: Feride’nin teyzesinin oğludur. Dürüst ve yakışıklı birisidir. Feride’nin aşkına karşı başlarda kayıtsızdır.
Yazar Hakkında
1889 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Reşat Nuri Güntekin, Türk edebiyatının önemli isimlerinden birisidir. Özellikle Çalıkuşu, Yeşil Gece ve Anadolu Notları en çok bilinen eserleri arasında sayılmaktadır. Çalıkuşu temelde bir aşk öyküsü olmasına rağmen özellikle geri kalmış köyleri ve köylüleri aktarmak açısından son derece başarılıdır. Reşat Nuri’nin eserlerinde çağdaşı olan yazarlarda görüldüğü gibi köylüleri yüceltme işaretleri görülmez. Köylüler tam da oldukları gibi yansıtılırlar ve geri kalmışlıklarının başkaları için ne kadar büyük sonuçlar yarattığı net bir şekilde ifade edilir. Çalıkuşu, cahillik ve batıl inançlar sarmalında köylülerin ne kadar kötü bir insan olduğunun dışa vurumu olarak okunabilecektir. Reşat Nuri, 1956 yılında 67 yaşında vefat etmiştir.
